Lipidy

1.    Lipidy (tłuszczowce)

2.    Stanowią grupę związków organicznych o bardzo zróżnicowanej budowie

3.    Ich cząsteczki są niepolarne, dlatego nie rozpuszczają się w wodzie będącej rozpuszczalnikiem polarnym.

4.    Gęstość mniejsza od gęstości  wody.

5.    Istnieje wiele kryteriów podziału tłuszczowców
 a) ze względu na konsystencje:
    - tłuszcze stałe ( masło, smalec)          - tł. Ciekłe (tran, olej)
b) w zależności od pochodzenia
    - roślinne (olej)                                      - zwierzęce (tran, smalec)
c) budowa cząsteczek

   - proste                                                   - złożone                                          - izoprenowe 

Proste	Złożone	Izoprenowe
Alkohol + wyższe kwasy tłuszczowe	Alkohol + wyższe związki tłuszczowe + inne związki chemiczne	Produkty polimeryzacji izoprenu
a)    TŁUSZCZE WŁŚCIWE (glicerol + kwasy tłuszczowe) ·  Alkohol- glicerol- ma 3 grupy hydroksylowe. ·  Kwas tłuszczowy- długie proste łańcuchy węglowodorowe o parzystej liczbie atomów C i mają 1 gr. Karboksylową – COOH - nasycone jeśli pomiędzy at. C    nie ma wiązań podwójnych - nienasycone – zawierają najmniej 1 takie wiązanie Długość l. wiązań podwójnych wpływa na właściwości Tł. Zwierzęce=stałe=nasycone Tł. Roślinne=płynne= nienasycone - bogaoenergetyczny materiał zapasowy - zapobiega termoizolacji -  zapobiega urazą mechanicznym b)   WOSKI - Zamiast glicerolu znajduję się alkohol zbudowany z długiego łańcucha węglowego (16-30at) zawierający tylko jedną grupę hydroksylową - pokrywa powierzchnię roślin (chroni przed nadmiernym parowaniem) - sierść i pióra zwierząt (nieprzemakalna warstwa) Przykłady: wosk pszczeli i Lanolina-wosk wełny owczej	a)     FOSFOLIPIDY (alkohol + kw. Tłuszczowe + reszta kw. Fosforowego) - składnik budulcowy błony komórkowej b)    GLIKOLIPIDY (alkohol + kw. Tłuszczowy + cukier) -składnik budulcowy błon biologicznej	Stanowią grupę związków zróżnicowanych pod względem: - struktury - pełnionych funkcji biologicznych a)    STEROIDY Związki o budowie pierścienia            Cholesterol - występuje u zwierząt - wchodzi w skład błony biologicznej i włókna nerwowe osłonek które mają wpływ na przebieg impulsów nerwowych. Jest substancją wyjściową do syntezy kwasów żółciowych- sad zółci wydzielony przez wątrobę do dwunastnicy ułatwiający trawienie tłuszczów - hormonów steroidowych wytwarzanych przez korę nadnerczy oraz wyspecjalizowane komórki jąder i jajników - witaminy D wpływającej na wchłanianie wapnia do kości b) KAROTENOIDY Żółte, pomarańczowe, i czerwone barwniki występujące w komórkach roślin, które nadają barwę wielu kwiatom i owocom oraz biorące udział w fotosyntezie . pomarańczowy- karoten